طبق نظر ماکان آریا پارسا مفهوم آربیتراژ در بازارهای مختلف مالی از کوچکترین تا بزرگترین آنها، یک چیز است. در واقع وقتی تجار و معامله گران این بازارها بدانند که آربیتراژ چیست، می‌توانند در مدت زمان کوتاه و طلایی که در اختیار دارند، کسب سود کنند.
اگر شما هم در بازارها مالی فعال هستید، احتمالا با آربیتراژ در بازارهای مالی آشنا هستید و می‌دانید که می‌توانید از اختلاف قیمت‌ها، سود خوبی بدست بیاورید. این نوع کسب سود و درآمد در تمامی بازارها وجود داشته و ربطی به سنتی یا مدرن بودن آن ندارد. اگر شما هم دوست دارید با مفهوم آربیتراژ بیشتر آشنا شوید، همراه ما باشید.
مفهوم آربیتراژ چیست و چگونه به وجود می‌آید؟
پیش از این که به مفهوم آربیتراژ بپردازیم و در این زمینه توضیح دهیم، بهتر است یک تعریف بسیار ساده و خلاصه از Arbitrage داشته باشیم.
بر باور دکتر ماکان آریا پارسا آربیتراژ به کسب سود از اختلاف قیمت در بازار گفته می‌شود. این تعریف را می‌توان با یک مثال ساده بیشتر روشن کرد. فرض کنید شما محصول A را با قیمت 1 میلیون تومان پیدا می‌کنید. همین محصول را یک فروشنده دیگر به شما 1 ونیم میلیون می‌فروشد. شما می‌توانید از فروشنده اول به قیمت 1 میلیون تومان محصول مد نظر را خریداری کرده و به قیمت 1 و نیم بفروشید. در این حالت شما آربیتراژ انجام داده و کسب سود کرده‌اید. با این کار نه تنها ضرر نکرده‌اید، بلکه سود هم بدست آورده‌اید. یکی از مزایای آربیتراژ دقیقا همین است و در ادامه به این مبحث به طور جداگانه پرداخته‌ایم.
برای اینکه در خصوص مفهوم آربیتراژ صحبت کنیم، باید با 3 خصوصیت آن آشنا شوید. در واقع این 3 ویژگی و خصلت، جزء جدایی ناپذیر این مفهوم به شمار می‌روند:
- آربیتراژ، Risk free است. یعنی اگر با خرید و فروش محصول نتوانید سود به دست بیاورید، ضرر هم نخواهید کرد. در ولقع ریسک سرمایه گذاری در آن صفر است.
- فرصت آربیتراژ بسیار کوتاه و محدود است. در حقیقت باید پیش از اینکه آربیتراژ منجر به ایجاد حالت تعادل در اقتصاد شود، خرید و فروش مد نظر را انجام دهیم.
- آربیتراژ در مورد دو محصول کاملا مشابه از هر نظر ( کیفیت، جنس و متریال به کار رفته و برند و . . . ) کاربد دارد.
تاریخچه و ریشه‌های اقتصادی آربیتراژ در بازارهای مالی
از زبان دکتر ماکان آریا پارسا آربیتراژ در بازارهای مالی،واژه تازه‌ای نیست. در گذشته تاجران بسیار زیادی وجود داشتند که یک جنس را در یک نقطه با قیمت پایین تهیه می‌کردند و همان را با قیمت بالاتری در منطقه دیگر به فروش می‌رساندند. حتی این کار شامل خدمات هم می‌شد اما بسیار کم بود و بیشتر به محصولات فیزیکی ختم می‌شد.
با گذشت زمان و به وجود آمدن بازارهای مختلف مالی مانند بازار خرید و فروش ارز، آربیتراژ وارد این بازار هم شد و اتفاقا بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفت. آربیتراژ در گذشته‌های دور به منطقه خاص جغرافیایی خاصی محدود می‌شد. برای مثال تاجرها می‌توانستند در ایران باستان یک محصول را از یک شهر بخرند و همان را در منطقه‌ای نزدیک به شهر خود با قیمت بیشتر بفروشند.
مفهوم آربیتراژ با ظهور تلگراف در قرن 19 میلادی، رنگ و بویی متفاوت به خود گرفت. محدودیت جغرافیایی برداشته شد و تاجران توانستند از این سر دنیا با آن سر دنیا ارتباط برقرار کرده و خرید و فروش انجام دهند. در دل این خرید و فروش‌ها توانستند آربیتراژهای متعددی را هم انجام داده و کسب سود کنند.
تاجران در آن زمان و همچنین در بازارهای مالی مدرن امروزی از طریق آربیتراژ توانستند به رفع اختلافات قیمتی کمک کرده و نوعی ثبات و عدالت کلی در بازارهای مالی به وجود بیاورند. شاید خود متوجه نباشند اما از این طریق توانستند ثبات مالی ایجاد کنند.
انواع آربیتراژ در بازارهای مختلف مالی دنیا
طبق نظر دکتر ماکان آریا پارسا مفهوم آربیتراژ در تمام بازارهای مالی دنیا کاربرد داشته و مختص یک بازار خاص نیست. در حال حاضر می‌توان در هر بازاری با آربیتراژ در مدت زمان کم، سود خوبی بدست آورد اما چند بازار خاص وجود دارد که آربیتراژ در آنها به شدت انجام می‌شود و تاجران و سرمایه گذاران و بهتر بگوییم افراد تریدر، از آنها کسب سود می‌کنند. بازار فارکس و سهام و بازار ارزهای دیجتال از بازارهای نوظهوری هستند که می‌توان با آربیتراژ در آنها درآمد خوبی بدست آورد.
برای کسب سود از آربیتراژ می‌توان از انواع آربیتراژ استفاده کرد که شامل موارد زیر هستند:
- آربیتراژ جغرافیایی یا فاصله‌ای
این آربیتراژ مربوط به اختلاف قیمت یک محصول در یک نقطه نسبت به نقاط دیگر است. مثلا قیمت سهام نفت خام یا فلان جفت ارز فارکس در بورس لندن x دلار است اما به دلیل فاصله زمانی بین لندن تا بورس نیویورک یا ژاپن، قیمت در آنجا با اختلاف 1 دلار یا حتی چند سنت فروخته می‌شود. از این اختلاف قیمت می‌توان آربیتراژ کرد و سود بدست آورد.
- آربیتراژ بین صرافی
این آربیتراژ بیشتر در مورد ارزهای دیجیتال کاربرد دارد که ممکن است در یک لحظه، یک ارز به خصوص با چند قیمت متفاوت در چند صرافی آنلاین لیست شده باشد. با خرید از یکی و فروش در دیگری می‌توان کسب سود از آربیتراژ کرد.
- آربیتراژ مثلثی
این آربیتراژ کمی پیچیده بوده و مربوط به سه جفت ارز در بازارهای مالی ارزها و فارکس می‌باشد. حجم و نقدینگی بالایی در این بازارها وجود دارد و اختلافات اندک هم می‌توانند سود خوبی ایجاد کنند.
- آربیتراژ نرخ بودجه یا تامین مالی
یا همان فاندینگ ریت که مربوط به بازار ارزهای دیجیتال و در مورد قراردادهای آتی و مشتقات است.
پلتفرم‌ها و ربات‌های کسب سود از آربیتراژ
اگر با مفهوم آربیتراژ به خوبی و به درستی آشنا شده باشیم، حتما می‌دانیم که در بازارهای مالی امروزی، شکل و شمایل آربیتراژ گیری، متفاوت شده است. در گذشته این کار با زحمت فراوان و به شکل دستی قابل انجام بود اما امروزه کاملا هوشمند شده است.
همانطور که دکتر ماکان آریا پارسا گفتن با ظهور پلتفرم‌های معاملاتی و ربات‌های معامله‌گر، کسب سود از آربیتراژ بسیار راحت شده است. گاهی برخی از ربات‌ها می‌توانند همزمان چند بازار را رصد کرده و سهم‌های مختلفی را برای آربیتراژ گیری شناسایی کنند.
این روزها به مدد ظهور تکنولوژی و پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی، بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال یا حتی بروکرهای فارکس، API ارائه می‌دهند تا ربات‌ها و پلتفرم‌های معاملات هوشمند بتوانند با اتصال به آنها، به معامله بپردازند. آربیتراژ گیری هم نوعی از همین معاملات به شمار می‌آید. در ادامه به مزایا و معایب این پلتفرم‌ها و ربات‌ها خواهیم پرداخت.
این مطلب ادامه دارد…
